Mega-experiment: Basisinkomen voor 6000 Kenianen

Foto: © Getty Images

Zesduizend Kenianen krijgen tien jaar lang een basisinkomen, als het aan het Amerikaanse goede doel GiveDirectly ligt. Het fonds haalt 30 miljoen dollar op voor het project.

Het idee voor een basisinkomen is dat iedereen hetzelfde vaste bedrag per maand krijgt, ongeacht zijn of haar financiële situatie of achtergrond. Als iedereen zijn basiskosten kan dekken, zouden alle uitkeringen, toeslagen en aftrekposten kunnen worden afgeschaft, is de theorie. Dat wekt interesse over de hele wereld, ook in Nederland. Een aantal mensen ontvangt al een basisinkomen, zoals Frans Kerver, en meerdere gemeenten onderzoeken de mogelijkheid om een basisinkomen door te voeren.

In Kenia wordt nu een grootschalig project opgeschaald. GiveDirectly wil zesduizend willekeurig gekozen Kenianen een vast basisinkomen geven tussen 255 en 400 dollar per jaar (het gemiddelde inkomen in het land) waarmee ze hun basiskosten voor eten, onderdak en gezondheid kunnen dekken. Iedereen krijgt hetzelfde bedrag, ongeacht hun inkomenssituatie.

Grootschalig experiment
Onderzoeken hebben aangetoond dat arme mensen contant geld geven goed zou werken om armoede op te lossen. Maar een grootschalig programma om dit langdurig in de praktijk te testen, was er nog niet. Het project van GiveDirectly gaat dat als eerste wel doen.

Ter vergelijking: eerdere projecten met het basisinkomen wereldwijd:

basisinkomen_tabel_givedirectly

Onderzoekers van universiteit MIT zullen onderzoeken wat er gebeurt als mensen een basisinkomen krijgen zonder er iets voor terug te hoeven doen en zonder voorschrift waar ze het aan zouden moeten uitgeven. De theorie achter het basisinkomen is dat mensen minder gaan werken, meer tijd besteden aan hun familie en kinderen en sneller starten met een eigen bedrijf of opleiding.

Robots
Tegen the Verge vertellen de oprichters van GiveDirectly, dat sinds 2009 al werkt aan de aanpak van armoede, dat ze erg positief zijn over wat ze zien bij mensen die een basisinkomen ontvangen. “De gedachte was vroeger altijd ‘ze zullen het geld wel verspillen aan alcohol, of ze stoppen met werken’, maar dat blijkt gewoon niet zo te zijn. Cash transfers zijn effectiever dan veel andere dingen die we doen”, zegt mede-oprichter Michael Faye.

Veel van de donateurs aan de stichting zijn mensen uit de techsector, geeft hij aan. Zij zijn bezorgd over wat er met de wereld gebeurt als robots steeds meer van ons werk overnemen en mensen daardoor op een andere manier hun leven moeten inrichten.